Uitstraling

Achtergrond

Hier is informatie te vinden over de context van de lezing of de plaats en tijd in het kerkelijk jaar. Ook kan hier informatie over feesten, personen, gedenkdagen en gebruiken gevonden worden. 

God en mens

Bergen zijn belangrijke plaatsen in de Bijbel. Hoe hoger, hoe belangrijker. Hoe hoger de berg is, hoe dichter je bij de hemel bent. Hier dus, op de hoge plek, vindt er een ontmoeting met God plaats. Zoals ooit Mozes de berg op ging en terug kwam met de Tien Woorden van God (de tien ‘geboden’). In de ontmoeting met God vindt Jezus nieuwe kracht om verder te gaan op de moeilijke weg.
Jezus is een middelaar tussen God en de mensen. Daarom is Hij zowel God als mens. We zien hem gewoon als mens op aarde, maar op deze hoge berg zien zijn leerlingen hem even in Gods licht. Dat is anders, Hij is anders (‘Gedaanteverandering’). De leerlingen kunnen nu duidelijker zien dat Hij meer is dan gewoon een mens. Het goddelijke in Hem komt aan het licht.
Deze gebeurtenis uit het leven van Jezus staat bekend als de Transfiguratie. Het uiterlijk van Jezus (zijn figura) werd veranderd.

Mozes en Elia
Met Jezus op de berg zijn Mozes en Elia. Ze hebben de nodige overeenkomsten. Ze worden gezien als de twee grootste profeten van Israël. Mozes staat er als de grote man van de Wet, de Thora, de eerste vijf boeken van de Bijbel. Elia vertegenwoordigt de profeten van Israël.
Beiden kunnen ze Jezus vertellen hoe moeilijk ze het zelf gehad hebben, maar dat ze toch door zijn gegaan en vol hebben gehouden: "De volhouder wint. Wees niet bang en geef niet op” lijken ze Jezus aan te moedigen, nu Hij op weg is naar Jeruzalem. Mozes en Elia fungeren in dit verhaal als getuigen dat Jezus – net als zij zelf - een dienaar van God is.
Ook zijn er diverse overeenkomsten van henzelf met Jezus zelf aan te wijzen. Dit alles benadrukt voor de leerlingen wie Jezus is. Zij realiseren zich daarmee dat God al zijn beloften wil vervullen.
Jezus heeft een drievoudige opdracht om ‘gezalfde, veelgeliefde en dienaar te zijn’. De leerlingen worden hiervan doordrongen en beseffen, hoeveel dat ook van hen vraagt. Zij zullen zichzelf moeten verloochenen, hun kruis opnemen en Hem volgen. Maar Jezus bemoedigt hen: "Sta op en wees niet bang!"

Een stoel voor Elia
Wellicht kent u de opmerking bij een lege plek aan de eettafel, dat deze bestemd is voor Elia. In de Joodse traditie wordt Elia een rol in de messiaanse bevrijding toebedeeld. Na zijn hemelvaart is er ook een wederkomst van Elia. Bij de viering van Pesach, het Joodse paasfeest, wordt er rekening mee gehouden dat hij als gast aan tafel kan verschijnen. Daarom een lege stoel voor Elia: hij zal de voorbode zijn van Israëls beloofde Verlosser.