Brood en wijn veranderen ons!

Achtergrond

Hier is informatie te vinden over de context van de lezing of de plaats en tijd in het kerkelijk jaar. Ook kan hier informatie over feesten, personen, gedenkdagen en gebruiken gevonden worden. 

Sacramentsdag

Sacramentsdag was van oudsher de dag van processies waarbij de monstrans met de heilige hostie, het Lichaam van Christus, rondgedragen werd door de kerk en soms zelfs daarbuiten door de straten van de parochie. Nu gebeurt dit nog maar op een enkele plaats. De focus is verlegd naar de gemeenschap die samenkomt rond de Heer.

Brood wordt veranderd
De viering van de Eucharistie is een van de dingen in het geloof van de kerk die moeilijk te begrijpen zijn. Door de consecratie wordt het gewone brood en de gewone wijn veranderd in het Lichaam en Bloed van Jezus Christus. Eigenlijk gaat het niet om een rationeel begrijpen, maar om een gelovig aanvaarden. 
Het is te vergelijken met een trouwring die je koopt bij de juwelier. Die heeft een bepaalde goudwaarde. Maar na het geven van het jawoord en nadat de ring om de vinger geschoven is als teken van eeuwige trouw, is de ring ‘veranderd’. Er is iets bij gezegd, die ring heeft daardoor een extra betekenis gekregen. Je gaat niet terug naar de juwelier om de ring te ruilen voor een mooier of goedkoper exemplaar. Het is een teken van verbondenheid geworden.
Het brood in de Eucharistie wordt met eeuwenoude rituele handelingen en woorden als een offer aan God aangeboden door de gewijde bedienaar, namens de hele gemeenschap. Gods Geest wordt erover afgeroepen, en er vindt iets plaats wat boven ons verstand gaat: het brood is niet meer ‘gewoon’, het is veranderd. Het is brood waarin Jezus echt aanwezig is, in ons midden. We eten het, en zijn door dit brood verbonden met Jezus.

De credens of credenstafel is een dientafeltje, bedekt met een witlinnen credenskleed. Hierop staan de spullen klaar die tijdens de eucharistieviering worden gebruikt zoals:

1. ciborie(s) met ongeconsacreerde hosties
2. kelk met pateen, kelkkleedje en corporale
3. ampullen met water en wijn
4. lavabostel voor de handwassing
5. mogelijk ook kandelaren
6. en het scheepje met wierookkorrels 

afbeelding: St. Stephanusparochie, Meppel.

Korte uitleg

De credenstafel is de tafel waarop alles staat wat de misdienaar/acoliet naar het altaar en de priester brengt voor de viering van de Eucharistie.
Kelk Deze kelk is van verguld zilver of koper. In de kelk komt de wijn, die het Bloed van Christus wordt.
Op de kelk ligt de pateen, dat is een kleine ronde, vlakke en vergulde schaal, voorzien van een kruisje, waarop de grote hostie voor de priester ligt. Daaroverheen ligt een palla, een vierkant plaatje. Op de Palla ligt het corporale, een witte vierkante doek, die op het altaar wordt gelegd. Op het corporale zet de priester de kelk en de hostieschaal. 
Op de kelk ligt ook een kelkdoekje. Daarmee maakt de priester na de communie kelk en hostieschaal schoon. Over de kelk ligt ook wel eens een kelkvelum. Dat is een doek die alles afdekt. Het heeft de kleur van het Kazuifel van de priester. 
Op de hostieschaal liggen de hosties die Lichaam van Christus worden. Het is een mooie schaal waarvan de binnenkant van verguld zilver of goud is.
Water en wijn zit in de kannetjes (die ook wel ampullen worden genoemd).
Als alles op het altaar is gezet, wast de priester zijn handen. Daarvoor komen de misdienaars/acolieten met de waterkan en de schaal van de handwassing naar de priester. En natuurlijk nemen ze ook een doek mee, zodat de priester zijn handen weer kan afdrogen.